Spitz naevus

Wat is een Spitz naevus?

De Spitz naevus (of spoelcel-naevus) is een vrij zeldzame moedervlek die vooral wordt gezien bij kinderen. Omdat deze moedervlekken aanvankelijk snel kunnen groeien zijn ze nog wel eens een bron van onrust voor ouders en artsen. Omdat het beeld onder de microscoop er veel ‘wilder’ uitziet dan gewone moedervlekken werd vroeger de Spitz naevus wel aangeduid als een ‘juveniel melanoom’. Deze term is inmiddels volledig verlaten en dat is volkomen terecht want een Spitz naevus is goedaardig en géén melanoom.

Wie krijgt het?

De Spitz naevus wordt vooral bij (jonge) kinderen aangetroffen. Er is een voorkeur voor het gelaat en de ledematen. Een enkele keer ontstaan Spitz naevi op latere leeftijd.

Hoe ziet het eruit?

Een Spitz naevus is meestal roze-rood van kleur. Het gaat dan om een vlak- tot bolvormig zwellinkje tot ca. 5 mm in diameter. Een enkele keer zijn Spitz moedervlekken juist zeer donker (zwart) gepigmenteerd. Deze worden dan naevus van Reed genoemd. Deze gepigmenteerde Spitz naevus kan er op het oog net zo uit zien als een melanoom. Zelfs dermatoscopisch onderzoek (met een soort microscoopje op de huid) geeft vaak geen uitsluitsel. Het gedrag van deze moedervlek is echter even goedaardig als de lichtgekleurde variant van de Spitz naevus.

foto’s: de klassieke Spitz naevus is roze van kleur. Zeer donker gepigmenteerde Spitz-moedervlekken komen ook regelmatig voor: deze worden wel ‘naevus van Reed’ genoemd.

Hoe wordt het behandeld?

Om de diagnose met zekerheid te kunnen stellen is weefselonderzoek nodig. Indien mogelijk wordt de moedervlek operatief in z’n geheel verwijderd. Bij plekken in het gelaat wordt er soms voor gekozen eerst een biopt af te nemen voor nader onderzoek.

Moet het behandeld worden?

Omdat er (vooral in het geval van een gepigmenteerde Spitz naevus) vaak een sterke klinische gelijkenis is met een echt melanoom zal de afwijking door de dermatoloog doorgaans zowiezo volledig worden verwijderd. In het geval dat de afwijking in eerste instantie toch niet compleet verwijderd was wordt doorgaans geadviseerd de resterende afwijking alsnog radicaal te verwijderen. Dit wordt geadviseerd omdat nog weinig bekend is over het biologisch gedrag van de Spitz naevus indien deze onbehandeld wordt gelaten. Na volledige verwijdering van een Spitz naevus zijn verdere controles niet nodig.

gerelateerde onderwerpen

moedervlekken
blauwe moedervlek
melanoom
MELTUMP

literatuur
Ferrara G et al: Spitz nevus, Spitz tumor, and spitzoid melanoma: a comprehensive clinicopathologic overview. Dermatol Clin. 2013 Oct;31(4):589-98.

Auteur: Dr R.L. van Leeuwen, dermatoloog, Alrijne Ziekenhuis Leiden