Wratten

wat zijn wratten?

hoe lang blijven wratten?

hoe kunnen wratten behandeld worden?

handige links en bibliografie

samenvatting (PDF)

Wat zijn wratten?

Gewone wratten zijn harde, eeltige plekken en tumortjes veroorzaakt door een virus uit de familie van de humane papilloma virussen (HPV’s). De medische naam voor de gewone wrat is verruca vulgaris.
Wratten komen zeer algemeen voor en zijn volledig goedaardig.

Wie krijgt wratten?

Vrijwel iedereen maakt in de kindertijd wel een periode door met wratten aan handen of voeten. Het virus verspreidt zich door huid-huid contact, vooral wanneer een wrat opengekrabt is: het virus kan dan makkelijker naar buiten. Op deze manier worden anderen met het virus besmet, of worden bij de ‘patiënt’ zelf andere huiddelen geïnfecteerd.
Volwassenen die als kind wratten hebben gehad zullen bij nieuwe infectie met het virus geen wratten meer ontwikkelen omdat ze immuniteit tegen het virus hebben opgebouwd. Mensen die langdurig medicijnen krijgen die de weerstand verlagen (bv. patienten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan) kunnen wel opnieuw wratten ontwikkelen.

Hoe lang blijven wratten bestaan?

Bij 80% van de mensen zijn de wratten binnen 1 jaar geheel verdwenen, ook als je er niets aan doet. Bij 20% van de mensen duurt het echter langer, soms vele jaren, voordat alle wratten verdwenen zijn.

Hoe kunnen wratten behandeld worden?

géén behandeling
Niet behandelen is vaak de beste optie. Wratten verdwijnen uiteindelijk allemaal vanzelf en soms is de behandeling pijnlijker en invaliderender dan de wratten zelf. Indien er echter klachten ontstaan van pijn bij lopen (voetwratten) of zeer veel wratten op de vingers waardoor mensen zich ernstig gaan schamen of die goed werken met de handen belemmeren is behandeling wel aangewezen. Er zijn verschillende opties:

lokaal aanbrengen van druppels of zalf
er zijn vele lokale middelen in gebruik: de meest toegepaste zijn:
– salicylzuur in vaseline. Salicylzuur weekt de wrat op (wel de omgevende huid beschermen met vaseline!). Na opweken het zacht geworden eelt wegsnijden met een mesje.
– applicatievloeistof met cignoline en salicylzuur

vloeibare stikstof
door de arts kan om de week de wrat bevroren worden met vloeibare stikstof. Bij het ontdooien van de cellen gaan deze dood.

foto: na behandeling met stikstof kan een bloederige blaar ontstaan.

electrocoagulatie
de wratten worden met een soort ‘las-apparaatje’ weggebrand. De wrat moet bij coagulatie wel eerst verdoofd worden.

curetteren
de wrat wordt met een scherpe metalen lepel weggeschraapt. Vaak wordt de bodem nog eens gecoaguleerd of behandeld met vloeibare stikstof

laser
met de CO2 laser en sommige andere ‘brandende lasers’ kan de wrat worden weggebrand. Ook bij deze behandeling moet de wrat van tevoren worden verdoofd. Experimenteel is het behandelen van wratten met de pulsed dye laser: deze laser brandt de bloedvaatjes dicht die de wrat van voeding en zuurstof voorzien: hierdoor gaat de wrat dood.

bleomycine
dit is een zgn. chemotherapeuticum dat wordt gebruikt in de behandeling van sommige soorten kanker. Bij zeer hardnekkige, therapieresistente wratten bij volwassenen kan het worden toegepast door het in de wratten te spuiten met een heel fijn naaldje. Wordt niet uitgevoerd bij kinderen en zwangeren.

chirurgie
het wegsnijden van wratten (met hechten) is meestal geen goede optie. De operatie is vaak ingrijpend en vindt plaats in een moeilijk gebied (handen, voeten) en heel vaak komen de wratten in het litteken terug.

duct tape
wanneer de meer gangbare behandelingen onvoldoende effect sorteren is het te overwegen om de wratten te behandelen met duct tape dat in elke doe-het-zelf winkel kan worden gekocht. Een stap-voor-stap handleiding voor het gebruik van duct tape.

Opgemerkt moet worden dat ook na behandeling de kans dat wratten terugkomen groot is. Geschat wordt dat na elke in principe goed uitgevoerde behandeling de kans dat de wrat terugkomt meer dan 50% is…

gerelateerde onderwerpen en links

duct tape tegen wratten
kloofjes aan de vinger
platte wratten

Literatuur
Sterling J: Treatment of warts and molluscum: what does the evidence show? Curr Opin Pediatr. 2016 Aug;28(4):490-9
Egawa N et al: The low-risk papillomaviruses. Virus Res. 2017 Mar 2;231:119-127 (volledig artikel)